De plastic crush van vier talentvolle jonge ontwerpers

Plastic is overal om ons heen. Veel voorwerpen om ons heen zijn van plastic gemaakt - zacht of hard plastic, transparant of in alle kleuren van de regenboog, flinterdun of massief, functioneel of decoratief. Plastic vergaat niet en dat is nu juist het probleem blijkt na decennia lang plasticproductie. Vier jonge ontwerpers werden uitgenodigd om een ontwerp te maken voor de tentoonstelling Plastic Crush die in Wereldmuseum Amsterdam opende. Ze lieten zich inspireren door voorwerpen - uit het pre-plastic tijdperk - in de collectie en te reflecteren op de impact die plastic op onze samenleving heeft.

Auteur: Marijke Kunst

Bekijk beknopte versie

Young Talents op de Dutch Design Week 2022

Tijdens een pop up expo in de Dutch Design Week 2022 in Eindhoven (22-30 oktober) laten vier jonge talentvolle ontwerpers de ontwerpen zien die zij voor de nieuwe tentoonstelling Plastic Crush in het Tropenmuseum maakten. De jaarlijkse Dutch Design Week is met ruim 2.600 ontwerpers en meer dan 350.000 bezoekers uit binnen- en buitenland het grootste designevenement van Noord-Europa.

In Plastic Crush zijn voorwerpen uit de collectie, hedendaagse kunst en plastic iconen te zien. Plastic veroverde letterlijk de wereld. Maar de droom dat plastic de wereld zou verbeteren veranderde in de vrees voor een wereld die overspoeld wordt door plastic afval. Daria Biryukova, Jie Chen, Gundega Strauberga en Lena Winterink lieten zich inspireren door voorwerpen uit het pre-plastic tijdperk in de collectie van het Tropenmuseum en Museum Volkenkunde. Daria Biryukova studeerde af aan de University of Applied Arts in Wenen, de andere drie ontwerpers aan de Design Academie Eindhoven.

Daria Biryukova - Natural versus Synthetic

Daria Biryukova maakte acht kunstwerken met acht kleuren, zowel synthetische als natuurlijke. Inspiratie daarvoor haalde ze uit een set synthetische kleuren uit 1983 waarmee schaduwpoppen voor een Karagöz theater in Turkije worden gekleurd.

Het Turkse schaduwtheater is naar het belangrijkste personage genoemd - Karagöz. Letterlijk betekent zijn naam Zwartoog omdat hij een grote zwarte pupil in zijn oog heeft. Hier is hij als vrouw gekleed. Gemaakt van kamelenleer, voor 1953.

Natuurlijke kleurstoffen worden vervangen door synthetische kleurstoffen, en recepten van natuurlijke kleurstoffen raken vergeten. Hierdoor wordt het steeds moeilijker om de oorspronkelijke betekenis van een kleurproces te achterhalen. Ze maakte het kleurproces van acht kleuren zichtbaar.

Jie Chen – Artifiction

Een draagmand met waterkruik en een bamboetelefoon uit Indonesië die ze uit de collectie koos weerspiegelen haar eigen ontwerpen: designs die communiceren. Aan voorwerpen zijn verhalen verbonden, mensen maken deel uit van een verhaal, alle verhalen samen vormen onze geschiedenis. Voor Plastic Crush verzamelde Jie Chin woorden en zinnen en ‘schreef’ deze op ‘porselein papier’. Deze verhalen op fragiele dragers tonen de kwetsbaarheid van die verhalen en herinneringen.

Een rotan draagmand met een aardwerk waterkruik met een gouden tuit. De vorst van Karangasem in Bali gaf deze waterkruik als geschenk aan Gouverneur Generaal Pijnacker Hordijk in 1889. Strijders in Aceh (Sumatra) gebruikten deze bamboe 'telefoon' in de Aceh oorlog (1873-1942).

Gundega Strauberga - Roses Are Blue, Violets Are Red

Een Turks DIY-pakket voor het maken van kunstbloemen uit 1985 inspireerde Gundega Strauberga tot het maken van een kunstmatige tuin en winkel ineen waarin bloemen, planten en stenen van plastic zijn. Ze reflecteert op de creatieve pogingen en obsessie van de mens om de natuur in andere materialen te vereeuwigen en natuurlijke schoonheid te herscheppen.

Lena Winterink - Made Here

Lena Winterink ontwierp een mantel die geheel uit ‘Made in’ labeltjes van afgedankte kledingstukken bestaat. De labels op onze kleding geven geen informatie over de oorsprong van de gebruikte materialen. Vijf kledingstukken van verschillende lokale materialen en op verschillende continenten gemaakt vormden haar inspiratie. Zij vroeg zich af welke materialen we tegenwoordig dragen. Waar komen die vandaan? Wie heeft ze gemaakt? Wat betekent de plaats van productie nog?